สงครามในยูเครนยังคงดำเนินมาอย่างต่อเนื่อง นอกจากจะทำลายชีวิตและทรัพย์สินชองผู้คนเป็นจำนวนมากแล้ว การปฏิบัติภารกิจระเบิด การยิง ยังทำให้เกิดความเสียหายรุนแรงต่ออาคารโบราณ พิพิธภัณฑ์ สถานที่ประวัติศาสตร์ ซึ่งเป็นมรดกทางวัฒนธรรมและงานศิลปะอันทรงคุณค่าของประเทศยูเครน
ซึ่งกระทรวงวัฒนธรรมของยูเครนเปิดเผยว่า สงครามยูเครนทั้งอดีตและปัจจุบันได้ทำลายมรดกทางวัฒนธรรมของชาติแล้วอย่างน้อย 367 ครั้ง เช่น มีการทำลายพิพิธภัณฑ์ไปแล้ว 29 แห่ง ทำลายโบสถ์ 133 แห่ง ตลอดจนทำลายสถานที่อื่นๆ อย่างโรงละคร ห้องสมุด และสุสานชาวยิวที่มีอายุกว่าร้อยปี
องค์การเพื่อการศึกษา วิทยาศาสตร์ และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ (ยูเนสโก) รับทราบความเสี่ยงและเริ่มดำเนินการเพื่อคุ้มครองและส่งเสริมศิลปะและวัฒนธรรมในยูเครน โดยจัดทำโครงการ Backup Ukraine ซึ่งได้รับการร่วมมือระหว่างบริษัทโฆษณา Vice และกลุ่ม Blue Shield Danmark ร่วมกับคณะกรรมการยูเนสโกของเดนมาร์ก
โครงการ Backup Ukraine ได้พัฒนาแอปพลิเคชันที่ชื่อว่า Polycam เพื่อช่วยให้ชาวยูเครนสามารถถ่ายภาพรูปปั้นและสถาปัตยกรรมต่างๆ ในประเทศให้กลายเป็นภาพแบบ 3 มิติ โดยมีเป้าหมายหลักคือการรักษามรดกทางวัฒนธรรมของยูเครนให้รอดมากที่สุดใน
การใช้งานแอปพลิเคชัน Polycam ก็ไม่ยากเลย ผู้ใช้เพียงแค่บันทึกวิดีโอโดยรอบสิ่งของที่ต้องการเก็บรักษา โดยเคลื่อนไหวรอบๆ วัตถุช้าๆ เพื่อให้ได้โมเดลที่สมบูรณ์ที่สุด จากนั้นแอป Polycam ก็จะสร้างโมเดล 3 มิติที่ละเอียดเหมือนจริงมากที่สุด และเก็บไว้ในคลังข้อมูลดิจิทัลที่ปลอดภัย ซึ่งสามารถเข้าถึงและดูข้อมูลเหล่านั้นได้ตลอดเวลา
“การทำลายมรดกทางวัฒนธรรม คือวิธีที่เร็วที่สุดที่จะลบอัตลักษณ์ของประเทศ” คือแคปชั่นที่โครงการสื่อสารออกมา เพื่อให้ชาวยูเครนร่วมกันรักษาไว้ซึ่งเอกลักษณ์ของชาติ ผลคือ โครงการ Backup Ukraine ได้รับการสนับสนุนจากอาสาสมัครกว่า 250 คนที่เข้าร่วมและสแกนวัตถุที่เป็นมรดกทางวัฒนธรรมทั่วประเทศ โดยได้รับการอบรมการใช้แอปพลิเคชันอย่างถูกต้อง โดยได้รับการสนับสนุนจาก 6 องค์กรพัฒนาเอกชนและ บริษัทระหว่างประเทศ 7 แห่งช่วยบริจาคอุปกรณ์ เงินทุน และความช่วยเหลือแก่อาสาสมัครภาคพื้นดิน โดยมีผู้ติดตั้งแอปพลิเคชันในยูเครนมากกว่า 6,000 คน ซึ่งสามารถช่วยกันเก็บบันทึกภาพอาคารสถาปัตยกรรม อนุสาวรีย์ มรดกชาติ รวมถึงวัตถุอื่นๆ ที่มีคุณค่าทางจิตใจของพวกเขา และต้องการให้กลายเป็นโมเดล 3 มิติ เก็บรักษาไว้ในที่ปลอดภัยเพื่อป้องกันการทำลายจากความโหดร้ายของสงคราม
นี่ถือเป็นครั้งแรกในประวัติศาสตร์ยูเครน ที่มรดกทางวัฒนธรรมในประเทศถูกนำมาจัดเก็บไว้แบบ Augmented Reality หรือก็คือเทคโนโลยีที่นำวัตถุ 3 มิติมาจำลองเข้าสู่โลกจริง ด้วยการดาวน์โหลดมากกว่า 50,000 ครั้ง และการจับภาพมากกว่า 35,000 ครั้งในยูเครน พลเมืองยูเครนได้ร่วมกันสำรองข้อมูลประติมากรรม งานศิลปะต่างๆ พิพิธภัณฑ์ และคอลเล็กชันศิลปะที่ใหญ่ที่สุดในโลกด้วยซ้ำ!
ด้วยความสำเร็จของ Backup Ukrain กรรมาธิการแห่งชาติของยูเนสโกถึงกับประกาศเพื่อเรียกร้องให้ประเทศเพื่อนบ้านรอบๆ ยูเครนเริ่มสแกนมรดกของพวกเขา ก่อนที่มันจะสายเกินไป เพราะสงครามยังไม่มีทีท่าว่าจะจบลงง่ายๆ และอาจลุกลามสู่ประเทศเพื่อนบ้าน
โปรเจ็กต์ Backup Ukrain อาจไม่ได้ช่วยหยุดสงคราม แต่ได้ช่วยปกป้องมรดกทางวัฒนธรรมให้คงอยู่ แม้จะอยู่ในรูปแบบสามมิติ แต่ก็ยังดีกว่าสูญเสียไปทั้งหมด ซึ่งเมื่อสงครามยุติแล้ว การรักษามรดกทางวัฒนธรรมของประเทศเป็นหนทางที่ดีที่สุดในการฟื้นฟูทั้งประเทศและสภาพจิตใจของผู้คนในชาติ
หากต้องการเข้าไปดูโมเดล 3 มิติจากยูเครน สามารถดูได้ที่: poly.cam/ukraine
อ้างอิง: Ads of The World, Vice, Plycam
