ศิลปิน Vhils กับงานศิลปะเพื่อแสดงคารวะแก่นักรบแนวหน้าด้านสาธารณสุขในโปรตุเกส

วิกฤตการณ์หลายครั้งในหน้าประวัติศาสตร์มักทำให้เกิดวีรบุรุษที่เข้ามากู้ภัยพิบัตินั้นให้พ้นไปจากสังคม ซึ่งโดยมากคนที่จะถูกบันทึกไว้เพื่อการจดจำมักจะเป็นผู้นำหรือบุคคลสำคัญทางการเมือง มากกว่าประชาชนตัวเล็กที่บางครั้งอาจมีบทบาทสำคัญในการแก้ไขเหตุการณ์ร้ายเหล่านั้นด้วยเช่นกัน แต่มักไม่มีใครจดจำ ผลงานจากความรับผิดชอบของพวกเขาพร้อมจะเลือนหายไปกับกาลเวลา ซึ่งในช่วงวิกฤตโรคระบาดโควิด-19 นี้เป็นอีกช่วงหนึ่งในหน้าประวัติศาสตร์ที่โลกกำลังทำสงครามกับไวรัส ซึ่งในสงครามนี้ก็เกิดวีรบุรุษมากมาย ที่สำคัญพวกเขาไม่ใช่เหล่าผู้นำหรือมีบทบาทสำคัญทางการเมือง หากแต่เป็นบุคลากรทางการแพทย์และสาธารณสุข คำถามคือ จะมีใครจดจำพวกเขาได้บ้างโดยเฉพาะเมื่อผ่านพ้นช่วงเวลาวิกฤตนี้ไปแล้ว ยังมีศิลปินชาวโปรตุเกสคนหนึ่งที่จะช่วยสลักเรื่องราววีรบุรุษคราวนี้ไว้ให้เป็นที่จดจำ

Alexandre Farto หรือเป็นที่รู้จักกันดีในชื่อ Vhils กับผลงานสตรีทอาร์ตที่ไม่เหมือนใครของเขา ด้วยการสร้างพื้นผิวบนผนังอาคารเป็นรูปหน้าคนบอกเล่าเรื่องราวสะท้อนสังคม ปรับเปลี่ยนมุมมองสิ่งแวดล้อมเป็นการสร้างปฎิสัมพันธ์กับชุมชน คล้ายการเขียนหนังสือด้วยภาพบนผนัง งานของเขาจัดเป็นส่วนผสมของงานประติมากรรม จัดเป็นเทคนิคคล้ายการประติมากรรมแกะสลักนูนต่ำ ซึ่งได้นำเสนอต่อสาธารณชนเป็นครั้งแรกที่นิทรรศการกลุ่ม VSP ในลิสบอนในปี 2550 และที่งาน Cans Festival ณ กรุงลอนดอนในปีถัดไป ศิลปะของเขาได้รับการยกย่องว่าเป็นหนึ่งในแนวทางที่น่าสนใจที่สุดสำหรับงานสตรีทอาร์ต์ในทศวรรษที่ผ่านมา นอกจากนั้นตั้งแต่ปี 2548 เป็นต้นมา เขาได้ฝากผลงานไว้ในหลายพื้นที่มากกว่า 30 ประเทศรวมถึงในประเทศไทยด้วยในซอยกัปตันบุช (เจริญกรุง 30) ใกล้กับโรงแรมริเวอร์ซิตี้

ท่ามกลางเหตุการณ์โรคระบาดโควิด-19 นี้ เขาก็ได้สร้างงานขึ้นอีกชุดหนึ่งเพื่อเป็นเกียรติและแสดงความขอบคุณต่อบุคลากรฝ่ายสาธารณสุขของโปตุเกส ด้วยเทคนิคการเจาะอันมีนัยถึงการเจาะลึกลงในวัฒนธรรมทางสังคม เพื่อเผยให้เห็นความงามที่ซ่อนไว้ภายใต้ผนังและอิฐปูนที่เสมือนว่างเปล่า แต่อัดแน่นไว้ด้วยเรื่องราวทางประวัติศาสตร์ ผลงานชิ้นนี้จึงเข้ากับคอนเซปต์งานได้อย่างเหมาะสมลงตัว ด้วยการเจาะผนังทางเข้าภายในศูนย์โรงพยาบาลของมหาวิทยาลัยเซนต์จอห์น (University Hospital Center of São João)ในเมืองปอร์โต ประเทศโปรตุเกส เป็นภาพของบรรดาเจ้าหน้าที่ แพทย์ พยาบาล และ พนักงาน ซึ่งคัดเลือกมารวมสิบคน ต่างคนล้วนทำหน้าที่เป็นแนวหน้าไม่เพียงแค่หมอ พยาบาล หากแต่รวมถึงพนักงานทำความสะอาด แม่ครัว เจ้าหน้าที่อื่นๆ ที่อยู่ตรงนั้น และกำลังเสียสละในการดูแลคนป่วยพร้อมกับเสี่ยงต่อการติดเชื้อไปด้วย นี่คือการแสดงการคารวะอย่างจริงใจต่อพวกเขาพร้อมกับประกาศให้สังคมรับรู้ร่วมกันถึงภารกิจนี้

สิบใบหน้าของพนักงานในหลากหลายหน้าที่ ซึ่งจัดเป็นแนวหน้าในการต่อสู้กับโรคระบาด จะเป็นภาพสลักอวดสายตาผู้คนที่เข้าออกโรงพยาบาลอย่างถาวร สื่อสารถึงภาระหน้าที่อันแท้จริงในการอยู่ร่วมกันในสังคมและช่วยส่งพลังไปยังคนอื่นๆ ใครก็ตามที่จะเกิดแรงบันดาลใจจากการเห็นความเสียสละของผู้คนเหล่านี้ เพราะวันหนึ่งเขาอาจอยู่ในเหตุการณ์ที่อาจต้องแสดงความเสียสละบ้าง ในยามวิกฤตเราตามหาฮีโร่ ผู้อุทิศตนทำงานเพื่อสังคมอาจจะเกิดขึ้นเมื่อไหร่ที่ไหนก็ได้ ไม่มีใครตอบไม่ได้ สำนึกในความเสียสละนั้นจะซ่อนอยู่ในจิตใจของใครบ้าง และขณะนั้นพวกเขามีบทบาทอย่างไรในสังคม แต่ก็เชื่อเหลือเกินว่าคุณค่าอันดีงามนั้นพร้อมจะเกิดขึ้นได้ในใจของมนุษย์ทุกคนบนโลก

ภาพถ่ายได้รับอนุญาตและเป็นผลงานของ @expandingroots⁠

แปลและเรียบเรียงจาก: www.designboom.com, www.vhils.com
แหล่งข้อมูลเพิ่มเติม: www.instagram.com/vhils, www.facebook.com

วรัญญู อุดมกาญจนานนท์

Art may not be the only way to brighten the world, but it is essential to create a beautiful life. รักงานสร้างสรรค์อิสระ...งานเขียนเป็นหนึ่งในนั้น เพราะตัวหนังสือคือความคิดที่เชื่อมโลกกับเราไว้ด้วยกัน

See all articles