ถ้าใครบังเอิญผ่านไปในย่าน Remington และ Charles Village เมืองบัลติมอร์ รัฐแมรีแลนด์ สหรัฐอเมริกา แล้วสังเกตเห็นเส้นสีฟ้าโค้งไปโค้งมาพาดผ่านอยู่บนถนนและทางเดินเท้า อย่าเพิ่งคิดว่าเป็นฝีมือของคนมือบอนที่ไหน เพราะจริงๆ แล้ว นี่เป็นงานศิลปะต่างหาก
Ghost Rivers เป็นโปรเจ็กต์ศิลปะของ Bruce Willen ที่นำเรื่องราวอันสูญหายของลำธาร Sumwalt Run กลับมาเล่าสู่กันฟังอีกครั้ง ในอดีต ลำธารสายนี้เคยไหลลดเลี้ยวไปทั่วเมือง แต่แล้วเมื่อมีการวางผังเมืองสมัยใหม่ที่เป็นบล็อกเป็นกริด ทางเทศบาลก็ทำการถมพื้นที่และฝัง Sumwalt Run ไว้ในอุโมงค์คอนกรีตใต้ดิน ทำให้ลำธารสายนี้หายไปจากการรับรู้ของชาวเมือง
แต่… Sumwalt Run ก็ไม่ได้หายไปไหนเสียทีเดียว เพราะ Bruce บอกว่า หากเราเงี่ยหูฟังให้ดีๆ บางที เราจะได้ยินเสียงสายน้ำไหลหลากอยู่ใต้ผืนดินที่เราเดินไปเดินมาอยู่ ซึ่งเสียงดังกล่าวก็คือเสียงธรรมชาติจากอดีตที่ยังคงวนเวียนอยู่รอบตัวเรา
นี่เองจึงเป็นแรงบันดาลใจให้เขาเริ่มต้นโครงการศิลปะติดตั้งจัดวางสาธารณะ (public art installation) Ghost Rivers ขึ้น โดย Bruce ได้เข้ามาคลุกคลีอยู่ในสองย่านนี้ของบัลติมอร์ถึงสองปี เพื่อศึกษาทางเดินน้ำของ Sumwalt Run ในอดีต ลงไปดูทางเดินน้ำในอุโมงค์ใต้ดินปัจจุบัน และพูดคุยกับชาวเมืองถึงความทรงจำที่พวกเขามีต่อลำธารสายนี้ จากนั้น เขาก็จัดทำข้อมูลเกี่ยวกับ Sumwalt Run และลากเส้นสีฟ้าไปทั่วเมืองตามทางเดินน้ำของลำธารในอดีตและปัจจุบัน
ในการรับชม Ghost Rivers ผู้ชมจะได้เดินชมบรรยากาศเมืองไปด้วย งานศิลปะชิ้นนี้ของ Bruce จึงเหมือนกับโปรแกรมการท่องเที่ยวบัลติมอร์ไปในตัว แต่เหนือสิ่งอื่นใด สิ่งที่ Ghost Rivers บอกกับเราก็คือ การพัฒนาเมืองให้เจริญก้าวหน้าแบบสมัยใหม่และเพียบพร้อมไปด้วยความสะดวกสบายนั้น มีราคาที่เราต้องจ่าย นั่นคือ… ธรรมชาติบริสุทธิ์ที่เราได้สูญเสียไป
แล้วรู้หรือไม่ว่า Sumwalt Run เป็นแค่ ‘ghost river’ สายหนึ่งในจำนวนอีกหลายสิบสายที่ถูกฝังลงใต้ดินเท่านั้น เพราะในสหรัฐอเมริกา การพัฒนาเมืองให้เป็นสมัยใหม่ ความพยายามป้องกันน้ำท่วม (ที่ถือเป็นเรื่องปกติในวิถีชีวิตสมัยก่อน) และการป้องกันไม่ให้เศษซากต้นไม้จากพายุไหลมาตามสายน้ำสู่เมือง ทำให้เราได้ทำลายสายน้ำธรรมชาติอันสวยงามไปหลายสายแล้ว
ที่มา: ghostrivers.com
