ความสุขในชีวิตของผู้หญิงไม่ใช่เรื่องง่าย โดยเฉพาะหากเติบโตในสังคมหรือครอบครัวที่ยังมีความเชื่อแบบอนุรักษ์นิยมสุดโต่งที่ยังคงคาดหวังกับการเป็นแม่บ้านแม่เรือน ภรรยาที่ดีของสามี และแม่ที่ดีของลูกด้วยล่ะก็คงต้องเหนื่อยขั้นเทพ อย่างในประเทศจีนที่ยังคงอยึดมั่นในประเพณีเดิม การดิ้นรนเพื่อจะมีชีวิตที่สมบูรณ์แบบและดีงามของผู้หญิงนั้นจึงเป็นปัญหาใหญ่ โดยเฉพาะคุณผู้หญิงที่วัยใกล้เลข 3 บางทีเหตุการณ์แบบนี้ก็ยังมีอยู่ในอีกหลายสังคมด้วย ดังจะเห็นในสารคดีเรื่องนี้ Leftover Women
“ปีนี้คุณอายุเท่าไหร่” “เมื่อไหร่จะมีครอบครัว” “จะมีลูกทันใช้เหรอ” คำถามพวกนี้ถูกป้อนใส่หัวของหลายคนที่รู้สึกรถไฟขบวนสุดท้ายใกล้จะผ่านพ้น จนต้องพึ่งพาบริษัทจัดหหาคู่ที่เมื่อได้มาแล้วยังมีด่านสำคัญที่คอยคัดกรองอีกชั้นนั่นคือความเห็นชอบของพ่อแม่ นี่คือสภาพครอบครัวที่เราคุ้นกันดีและมีให้เห็นในสารคดีเรื่องนี้ ในขณะที่ตัวละครบางตัวแย่ยิ่งกว่านั้น ชิว หัวเหม่ย วัย 34 ปี ถ้าไม่นับเรื่องการมีคู่ครองแล้วเธอคือผู้ประสบความสำเร็จในชีวิตอย่างงดงาม ทั้งด้านการเรียนและหน้าที่การงานที่ดี ทว่าเป็นเพราะการพยายามทำให้พ่อแม่ภูมิใจในความเป็นลูกที่ดีของครอบครัวจนเสียศูนย์เกือบหมดความเชื่อมั่นในตัวเอง และต้องหาทางออกจากปัญหานี้อย่างเคร่งเครียด
จากข้อมูลประชากรของจีนล่าสุด ผู้หญิงมีจำนวนมากกว่าผู้ชายถึง 30 ล้านคน และนั่นเป็นเหตุผลง่าย ๆ ว่าโอกาสที่ผู้หญิงจะต้องเป็นโสดนั้นมีมากมายเพียงไหน คนรุ่นก่อนหน้านี้ พ่อแม่ไร้การศึกษา ในขณะที่หนุ่มสาวก้าวไปไกลแล้วจึงเป็นช่องว่างในการปรับความเข้าใจระหว่างกัน ประกอบกับนโยบายภาครัฐที่ต้องการจำกัดเด็กเกิดใหม่ ยิ่งทำให้ครอบครัววิตกเรื่องการไม่มีผู้สืบสกุล สารคดีเรื่องนี้จึงเป็นการโยนคำถามให้กับสังคมที่ยังมีความคิดครอบงำผู้หญิงอยู่ว่า สิทธิและความสุขของการได้ใช้ชีวิตจริงๆ นั้นที่ถูกต้องควรเป็นอย่างไรกันแน่ ผลงานการกำกับฯ โดย Shosh Shlam และ Hilla Medalia ทั้งคู่เป็นนักทำหนังสารคดีที่กวาดรางวัลมามากมาย และเรื่องนี้ก็เป็นอีกเรื่องหนึ่งที่ไม่ควรพลาดชมกัน
อ้างอิง: https://www.pbs.org/independentlens/documentaries/leftover-women/, https://vipa.me/th/play/leftover-women/1041531?pos=4781, https://www.facebook.com/LeftoverWomenDoc/
