การสูญเสียของอาหาร หรือ ‘ขยะอาหาร’ นี้เป็นวิกฤตปัญหาที่โลกเรากำลังเผชิญอยู่ ในทุกปีกระบวนการผลิตอาหารเพื่อการบริโภคของคนเรานั้นต้องใช้น้ำ 80 เปอร์เซ็นต์ และพื้นที่ 40 เปอร์เซ็นต์ของโลก แล้วเหมือนเรื่องตลกที่ผลผลิตทั้งหมดกลายเป็นขยะอาหารมากมายถึง 1.3 พันล้านตันต่อปี ไม่เพียงเท่านั้น ประชากรผู้อดอยากทั่วโลกมากมายเป็นหลายสิบล้านคนที่ไม่อาจเข้าถึงกลไกของระบบบริโภคนี้ได้ และขยะเหล่านี้ยังทำให้เกิดปัญหาสิ่งแวดล้อมตามมาอีก ที่โลกเป็นเช่นนี้คงต้องมีบางอย่างไม่ถูกต้อง บางสิ่งในกระบวนความคิดที่บกพร่อง หนังเรื่องนี้กำลังชวนเราขบคิดร่วมหาทางออกกัน
‘WASTED! The Story of Food Waste’ หนังสารคดีเกี่ยวกับ ‘ขยะอาหาร’ ส่งสารถึงกระบวนการจัดการในระบบบริโภคของสังคมโลกออกมาอย่างน่าสนใจและครบวงจร เป็นไปได้แค่ไหนที่เราจะบริโภคโดยไม่ต้องสูญเสีย หรือมีขยะอาหารให้น้อยที่สุดเท่าที่จะทำได้ ตั้งแต่กระบวนการผลิต, คัดแยกวัตถุดิบ, ทั้งด้านการเกษตรและเนื้อสัตว์ที่ด้อยคุณภาพ เมื่อเอามาวางขายในห้าง การกำหนดเวลาหมดอายุของสินค้า ซึ่งมีของคัดทิ้งมากมายในแต่ละวัน รวมถึงในครัวเรือนของแต่ละบ้านเองด้วย Anna Chai และ Nari Kye สองผู้กำกับฯ มือรางวัล Emmy Award จากเรื่อง The Mind of Chef ร่วมมือกันผลิตหนังเล่าผ่านมุมมองของเชฟอีกครั้ง ซึ่งคราวนี้ใช้ผู้สร้างสรรค์เมนูอาหารชื่อดังหลายคนทั้งในอเมริกา, ยุโรป, ลาติน, และเอเชีย เพื่อช่วยกันขบคิดหาทางออกปัญหาขยะอาหาร โดยมี Anthony Bourdain เชฟชื่อดังชาวอเมริกันเป็นผู้บรรยายหลัก ผ่านหลากหลายมุมมองและวัฒนธรรมทั่วโลก เราได้เห็นวิธีการจัดการกับขยะอาหารเพื่อนำกลับมาใช้ให้คุ้มค่าทั้งเป็นอาหารสัตว์ นำไปสอนเด็กๆ ให้รู้จักคุณค่าของอาหารโดยการนำไปเป็นปุ๋ย และแม้แต่นำกลับมาออกแบบใหม่เป็นอาหารจานเด็ดบนโต๊ะ ได้อย่างเหลือเชื่อ
และนี่ทำให้สารคดีเรื่องนี้แตกต่างจากหนังที่พูดถึงปัญหาสิ่งแวดล้อมทั่วไป ที่มักจะอัดข้อมูลความน่ากลัวของปัญหาให้ผู้ชม ซึ่งบางทีก็กลายเป็นกำแพงให้ไม่อยากรับรู้ ‘WASTED! The story of food waste’ สะท้อนภาพวงจรที่สัมพันธ์กันทั้งระบบ ไม่ว่าจะเป็นการบริโภคของคน เศรษฐกิจ และสิ่งแวดล้อม ช่วยให้เกิดแรงบันดาลใจในการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมเพื่อสร้างสรรค์สิ่งที่ดีกว่าให้เกิดขึ้นในสังคมบริโภค การจะหยุดวงจรของอุตสาหกรรมอาหารให้ผลิตสินค้าน้อยลงคงเป็นเรื่องยาก แต่การปรับเปลี่ยนวิธีคิดของตัวเองในการเลือกซื้อสินค้า วางแผนก่อนซื้ออย่างรัดกุม เพื่อให้เราจ่ายอย่างคุ้มค่ามีประโยชน์สูงสุดดูจะง่ายกว่า หลังจากดูจบอาจมีหลายคนคิดใหม่ก่อนจะเอาผักสดที่หมดสภาพหรือเนื้อในตู้เย็นเก็บไว้นานแล้วเทลงถัง เพราะนั่นอาจเป็นอาหารจานเด็ดที่คาดคิดไม่ถึงก็เป็นได้
อ้างอิง: www.imdb.com, www.cbc.ca, www.tribecafilm.com
